Gangpijang: My Second Home!

Gangpijang vangkho hi kei ding a suhmil thei hoi hilou, themjil na lam’a kaki bulphu na mun ahi. Amasapen a din 1997 kum chun VM Nazareth English High School a themjil ding in kana chonlut in, class-2 a pat class-8 chan (1997-2002) sung chun atamlang in Hostel a pansa in school kana kai’e. Kum-6 jen kana umna kho ahijeh in themjil na lam’a ichan hamkhat a foundation kakisem doh na, umchan-khanchan kana kijil na mun ahi.


Class-8 kachai a kana dalhah tah vang in Gangpijang hi kasumil thei pon, keidia ka-kho anina dan in kagel jing nalaiye. Kum-6 kana umsung chun hostel a um simlai ho chu kikhom in kana chejing uvin, Chavang Anthah Lhun Kut teng jong le hosteller ho, adeh a class 9/10 ho chun pan nathei thei in pan ana la ji uve. Keidia kasuhmil theilou khat chu class-3 kasim kum a simlai aneolang ho couple show a kana jao’u chu ahi.

 Gangpijang vangkho hi Lamlen pang a um ahijeh in thinglhang Kho hijong leh khantou na tincheng lhun nathei mun kilem khat chu ahi. Akho jong alhing in, hijeh hin ajet-avei a um kho-le-veng ho din monpi umtah le vetjui thei tah ahijing’e. Akhomun a High School kisuhtah khat um ahijeh in khomite dia class-10 chan mundang a hahsa tah a gache lou ikhosung mun a lekha kisim thei ahi. Khosung a school um ahijeh in Gangpijang kho hi education lam a vetjui thei tah kho khat chu ahi. Solkar natong atam in, Bible sim/Hou natong [pastor] jong ana umjing’e. Hiche keo hilou in professional club ho a kichem footballer ana umjing in, lamchom chom a hetthei jong anei jing uve. Adeh in media lam [DDK, AIR, chule adang dang a] pachat thei tampi aume.

 Tohmun chom chom a kipe tam na Kho ahijeh in khochen dan anom in, inchen-louchen (economy) jong khodang sang in apha jo’e. Inn-100 vel chenna Khopi lhing tah khat ahi tah jeh in ajet-avei a cheng kho-le-veng ho dia kisonpi umtah jong ahi. Phaicham miho toh naicha a chenna mun ahijeh in Kho alet a, mi atam teng lungmon aum jep tei’e.

 Education lam’a khangtou, aching-athem tam na Kho ahijeh in khangthah ho akilungtoh uvin, abol nalam jouseu amachal thei’e. Nazareth School a kakai lai a kasuhmil theilou thilsoh neocha khat aum’in hichu hin sei inge. Nikhat hi school kikhen a bus kanga ule Last Bus chu ahung tah, ahin Bus tolpa in eikham peh tapouve. Hiche phat chun parking a um gollhang jouse chun kilungtoh tah in anung adel uvin, Bus chu ahin le tolsah uvin, parking a chun phothei chan in aphoh uvin, keiho jong kakaldoh soh phat uvin atolsah bep uve. Hiche nikho a Youth lamkai hon asei pi pen uchu: Last Bus ahi tan, phai lang pha ding jong aum’in, bus akham peh loule boi thei ding ho chu gari tolpan agelpeh angaiye tihi ahi. Tulai bang a gari tamlai ahi pon, school bus jong ana um lou lai ahi. Bus tolpa chun bus mi adim phat a kakham lou ahi atin, ahin gollhang ho chun hiche a bus ana ngah ho hi nang in last bus a natou sah loule ipi in che uhen nati ham, mipi a dia natong ihi le mipi ding gel angaiye atiu ahi. Kaseinom chu, khosung mi ho ding keo hilou a school chapang ho ding jeng a jong kilungtoh tah a pan lathei kho khat ahiuve tichu ahi.

 Gangpijang kho a kon kihil nathei tah khat chu education ikhohsah phot le alampi khat aum’e tihi ahi. Hahsat na tamtah pum in Nazareth School hi private a hijong le khomite jouse kitho in ahin sem uvin, hiche ga hi tua imuthei houhi ahi tai. Geldoh thei khat chu khosung chapang hohi aloutheilou khat le ni tilou koimacha mundang a lekhasim umlou ahi. Khosung chapang jousen Nazareth a lekha asim jeh uvin school chapang atam jing in, mundang dang a pat hin del jong aum jing’e. Adeh in anaivel a um kho ho ding a kijen tah khat chu ahi. Khosung a um school a hin khomite atam lang kai tahih le khojet-khovei hon ahin bel nom lou ding ahi.

 Khosung a school kitup tah khat aum jeh in khosung chapang lekha simlou aum behseh pon, lekha them atam tah jeh in Government service hihen private a natong hijong le atam thei tan, hichun khosung economy le kivaipoh dan chehoi thei na ahung hi peh in ahi. Education kikhohsah na kho ahijeh in Games and Sports lam jong akhangtou in Indian National Football Team changei a kichem doh thei footballer jong anei doh tauve. Hitobang aum thei nahi grasssroot level hatah a akhohsah jeh-u ahi. Alang khat a miching-mithem tamna, golseh kikhohsah na Kho ahijeh in khosung a ju-le-sa a kingol sah akihe kha beh pon, chihna-thepna lam joh a kitetna asang’e.


 Chavang Kut hi konkhat din kingolsah na hijong le Gangpijang tedia Anthah ho ahung lhun thei tah jeh a Pathen thangvah na, Pathen in eipeh-u Nam chondan ho vetsah na, chule Golseh lam’a kitet na ahiji. Kut teng le Lawm 4/5 in akihom ji uvin, abol jouseu hi competition ahi jeh in vetjui aum lheh uve.

 Gangpijang Kut hi 1961 vel a pat kumseh a ahin man jing’u ahi tan, tanglou hiel a tuchan a aman jing thei uhi pachat umtah khat chu ahi. Kum 1990s Naga Gal lai a hatah a ina kiboi uchun Kho-le-veng ijat hamkhat in Kut golnop hi ana mang jou tapon, hijong le vangphat umtah in Gangpijang ten tanglou in ahin mangjom peh uvin, State Level chan a Kut Golnop hetpeh a ahung umthei najong ama ho jeh ahung hipeh-e. Chavang Kut akiti teng akhang-akhang a Gangpijang khomite hi suhmil thei hitalou diu ahi. Kei Gangpijang a kaum lai a Chavang Kut a mopo a ana pang ji Pute ho, Pu Shonthong, Pu OK, Pu (Rev) Chonglet, chule adang dang ho jeng jong suhmil hoi hitalou diu ahi.

 Achainan, Pathen in Kum-60 lhinna chan eihin pui galkai utoh kilhon in khosung-le-vengsung phatthei hin boh jing henlang, hung khang jing hen. Asung a cheng khomite jong damthei nale phatthei nan hin jui jing hen lang, Saikul gamkai titahlou, Kuki Nam pumpi a dia kisonpi umtah le kihil nathei Kho hung hijing tahen.

[Gangpijang Chavang Anthah Lhun Kut kum-60 lhinna jubillee Souvenir a dia kajih article]

Comments

Popular posts from this blog

Mukt Shabd Journal: Is it a Fake Journal?

What have the Meiteis Benefitted through this Conflict?

Narcissistic and Capricious Leadership: Do the Meiteis change their Leaders like one changes clothes?